Van multitasken naar efficiënt werken: Inkijk in de realiteit van de zorg

Van multitasken naar efficiënt werken: een inkijk in de realiteit van de zorg

Dinsdagochtend, vroege shift.

Samen met mijn collega zorgen we voor tien bewoners met een matig tot diep verstandelijke beperking. We starten onze dag met een vaste structuur, eentje die goed uitgeschreven, helder opgebouwd en intussen stevig in ons geheugen zit.

We beginnen eraan: medicatie, toiletbezoek, bad momenten… Tot de verzorgende hulp binnenkomt, file op de baan, een kwartier later dan voorzien. Een klein moment van vertraging, met grote gevolgen.

Ze heeft net op dat moment de douche nodig. Precies op het moment dat Fons ook ingepland stond voor zijn douchebeurt. En daar begint het.

Onze puzzel, die zo netjes in elkaar zat, valt uiteen. In mijn hoofd begin ik de stukjes opnieuw te leggen: Dan maar eerst kleren klaarleggen? Oei, er zijn geen onderbroeken meer voor Maria. Maar als Fons later in de douche gaat, schuift alles op. Sofie zal later in bad gaan. An moet wachten aan de wastafel. Misschien kan Evert al aan tafel? Zijn boterhammen zijn nog niet gesmeerd. Toch maar even wachten dan?

En zo ga ik verder. Terwijl mijn handen iets doen, maakt mijn hoofd constant berekeningen. Herplanningen. Combinaties. Schakels.

Wat begon als efficiënt werken, veranderde ongemerkt in multitasken.

Efficiënt werken vs. multitasken – waar zit precies het verschil?

Op papier zag onze ochtend er overzichtelijk uit. We zouden starten met medicatie, Fons zou op tijd douchen, Sofie kon daarna in bad, An zou aan de wastafel geholpen worden…De volgorde stond vast. Iedereen wist wat te doen. Dat is efficiënt werken: je volgt een duidelijke planning, voert taken na elkaar uit met een logisch verloop en je hebt mentale ruimte om aanwezig te zijn in wat je doet.

Tot er iets onverwachts gebeurt.

De verzorgende hulp komt een kwartier te laat. Plots schuift alles. Fons moet wachten met douchen → Sofie verschuift → An moet wachten → Evert misschien al aan tafel? → Zijn boterhammen zijn nog niet klaar…

Je hoofd draait op volle toeren. Terwijl je fysiek één taak doet – bijvoorbeeld kleren klaarleggen – ben je mentaal al bezig met de volgende vijf stappen. Je herstructureert, herschikt en probeert vooruit te denken.

Dat is multitasken.

Niet omdat je vijf dingen tegelijk fysiek uitvoert, maar omdat je brein constant schakelt tussen meerdere zaken. Je voert misschien één handeling uit, maar je hoofd werkt aan drie andere. En ondertussen houd je bij wat dat betekent voor de bewoners én voor de rest van de planning.

Efficiënt werken = Gefocust, doelgericht, in het moment, met één taak tegelijk.

Multitasken = Tegelijk verschillende ballen in de lucht houden, veel schakelen, plannen herdenken, mentale versnippering.

In mijn geval:

• Efficiënt was: Fons douchen, Sofie in bad, An aan de wastafel, Evert aan tafel. Elk zijn moment.

• Multitasken werd: Fons even uitstellen → nadenken over gevolgen → plannen aanpassen → fysiek iets anders doen → ondertussen vijf stappen vooruit denken.

In de zorg sluipt multitasking er makkelijk in. Net daarom is het zo belangrijk om bewust te leren schakelen in plaats van zomaar mee te gaan in de chaos.

Maar hoe schakel je nou bewust in een omgeving waar doorwerken de norm is?

• Herken het moment waarop je overschakelt.

  Benoem voor jezelf: “Ik ben nu aan het multitasken” dat is al een eerste stap.

• Werk met prioriteiten in plaats van vast te houden aan de structuur.

  Zorgstructuren mogen flexibel zijn. Wat is nu echt het belangrijkste? Kan Fons wachten met zijn douchemoment? Of krijgt Evert best eerst zijn ontbijt?

• Gebruik extern geheugen.

  Noteer aanpassingen en gevolgen, zodat je hoofd even kan ontspannen. Schrijf op een papier op dat er nog een onderbroek bij Maria’s stapel moet komen.

• Vertraag om opnieuw overzicht te krijgen.

  Een halve minuut bewust ademhalen kan al wonderen doen.

• Werk samen en communiceer.

  Durf uit te spreken dat je even het overzicht kwijt bent. Een collega kan soms net dat beetje ruimte geven.

• Plan herstelmomenten in.

  Na intens schakelen heeft je brein tijd nodig om te recupereren, hoe kort ook. Pauze is belangrijk.

  
  

Tot slot

De ochtend die ik beschreef, is er één van velen. We willen goed werk leveren, volgens plan. De realiteit vraagt anders.

Multitasken hoort erbij en als we het verschil met efficiënt werken leren herkennen, kunnen we betere keuzes maken. Voor de bewoners. Voor het team. En voor onszelf.

Want goede zorg begint bij zorg voor jezelf. Dus neem even die adempauze om te hergroeperen, check je prioriteiten, schrijf dingen op, vraag hulp aan je collega en neem die pauze na de chaos.

Wil je hier meer over leren of werk je in een team waar dit speelt? Contacteer me voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek